Waarom? Hoe?
Steeds meer wetenschappers zijn het erover eens dat het gebruik van pesticiden een ernstige bedreiging vormt voor ons milieu. Herbiciden zijn goed voor meer dan de helft van het verbruik hiervan en sommige daarvan behoren tot de gevaarlijkste stoffen.
Herbiciden vormen een bedreiging voor de waterkwaliteit en worden ofwel weggespoeld en afgevoerd naar het grondwater of de rivieren, ofwel komen ze terecht in de atmosfeer en het regenwater.
Ze vormen een bedreiging voor het ecosysteem, dat wordt verstoord door een achteruitgang van bepaalde gevoelige soorten en de toename van resistente soorten, zowel voor fauna als flora.
Ze vormen ten slotte een bedreiging voor onze gezondheid, omdat residuen van pesticiden op ons bord terechtkomen. Directe inname komt vaak voor bij gebruikers maar ook bij omwonenden, door de verwaaiende sproeinevel.
Wat kunnen we dan doen om het gebruik van chemicaliën te voorkomen?
Er bestaan vele technieken en methoden zowel voor de gezinstuin als voor openbare groene ruimten of landbouwers.
Preventieve methodes
1. Bodembewerking
Er zijn verschillende methoden om de zaadvoorraad in de bodem te verminderen. In eerste instantie moeten we vermijden dat er nieuwe zaden bijkomen. U kunt het beste het onkruid vernietigen voordat het gezaaid wordt, aan de randen van beteelde percelen maar ook op aanplantingen, gewassen,… Door te composteren bij een temperatuur boven de 60°C vermijdt u dat de zaden in de compost kunnen ontkiemen. Het is nog steeds noodzakelijk om de grond vóór de teelt te bewerken (vals-zaaibedtechniek). Hierdoor is het mogelijk het onkruid te laten ontkiemen en het mechanisch of thermisch te vernietigen zodra het ontkiemt. Deze techniek kan enkel toegepast worden op onbeplante bodems, bijvoorbeeld in boomkwekerijen of vóór het planten van nieuwe bedden. Met een spitvork GUERILU (hetzelfde gebruik als de Grelinette TM) kunt u de grond bewerken zonder de wortels van het onkruid te splitsen.
2. Bodembedekking
Het betreft het bedekken van de bodem om de onkruidgroei te beperken. Het bedekken is mogelijk met bodembedekkers, in plantsoenen met meerjarige planten of met groene mest in kwekerijen. De eerste jaren is er wel een behoorlijk intensief onderhoud van de bodembedekkers nodig. Enkele klassieke voorbeelden: klimop, cotoneaster, varen, maagdenpalm…
“Organische bodembedekking”, met schors, borstelcompost, houtsnippers of cacaodoppen, beperkt sterk de onkruidgroei in perken en plantsoenen met meerjarige planten. Om de efficiëntie te verhogen kunnen we daaronder een anti-onkruiddoek van het type PLANTEX aanbrengen, gemaakt van synthetisch en poreus materiaal (het laat water door, maar vormt een efficiënte buffer tegen onkruid). Er bestaat micro-geperforeerde agrarisch plastic (die het nadeel heeft dat hij niet lang meegaat), dit is niet-geweven folie gemaakt van thermisch gebonden, zeer resistente, poreuze en niet-afbreekbare polypropyleenvezels. Voor de aparte bescherming van jonge aanplantingen bestaan er biologisch afbreekbare mulchplaten die aan de voet van bomen of struiken moeten worden gelegd (Unaplant, Cecoplant, Biojute). Dit zorgt voor een goed herstel van de planten doordat het woekerend onkruid verwijderd wordt en er meer water bespaard wordt. Ten slotte bestaan er ook schijven in gerecycleerd rubber, die bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden aan de voet van verkeersborden.
Curatieve methodes
Thermische onkruidverdelging is een relatief nieuwe techniek die volledig milieuvriendelijk is.